Şizotipal Kişilik Bozukluğu

Şizotipal Kişilik Bozukluğu Nedir?

Şizotipal kişilik bozukluğu, kişinin tuhaf düşünce ve davranışlar sergilediği bir kişilik bozukluğudur. Bu bozukluk, genellikle ergenlik döneminde başlar ve erişkinlikte devam eder. Şizotipal kişilik bozukluğu olan bireyler genellikle sosyal ilişkilerde sıkıntı yaşarlar ve çevreleri tarafından garip ya da tuhaf olarak algılanabilirler. Bu bozukluğa sahip olan kişilerde genellikle paranoid düşünceler, obsesif-kompulsif davranışlar ve tuhaf inançlar görülebilir.

Şizotipal kişilik bozukluğu olan bireyler genellikle sosyal ilişkilerde sıkıntı yaşarlar. Normalden farklı düşünce ve davranışlar sergiledikleri için diğer insanlarla anlaşmada zorluk çekerler. Kendilerini geri çekme ve izole etme eğiliminde olabilirler. Ayrıca, başkalarıyla iletişimde sorunlar yaşayabilirler. Yüz ifadeleri ve beden diliyle iletişim kurma konusunda sıkıntı yaşayabilirler ve bu nedenle sosyal etkileşimleri kısıtlanabilir. Şizotipal kişilik bozukluğu olan kişiler genellikle garip ya da tuhaf olarak algılanır ve bazen diğer insanların tepkilerinden rahatsızlık duyabilirler.

Şizotipal kişilik bozukluğu, DSM-5’te de tanımlanan bir kişilik bozukluğudur. DSM-5’e göre, şizotipal kişilik bozukluğu olan bireylerin en az beş belirti göstermesi gerekmektedir. Bu belirtiler şunları içerebilir: paranoyak düşünceler, tuhaf inançlar, sosyal ilişkilerde sıkıntı yaşama, tuhaf davranışlar sergileme ve düşünce bozuklukları. Şizotipal kişilik bozukluğu tanısı koyulabilmesi için bu belirtiler uzun süreli ve sürekli olarak görülmelidir. Bu kişilik bozukluğu olan bireylerin tedavisi genellikle psikoterapi ve bazen de ilaç tedavisi ile yapılmaktadır.

Dsm-5’e Göre Şizotipal Kişilik Bozukluğu Kriterleri Nelerdir?

DSM-5’e Göre Şizotipal Kişilik Bozukluğu Kriterleri Nelerdir?

Birçok insanın belirli kişilik özellikleri vardır ve bunlar benzersiz bireysel farklılıkların bir parçasıdır. Bununla birlikte, bazen bu kişilik özellikleri patolojik boyutlara ulaşabilir ve kişilerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Şizotipal kişilik bozukluğu da bu türden bir durumdur. Şizotipal kişilik bozukluğu, garip veya tuhaf davranışlar, olumsuz sosyal ilişkiler ve bozulmuş düşünce süreçleri ile karakterize edilen bir kişilik bozukluğu olarak tanımlanır.

DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Mental Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan ve psikiyatrik bozuklukların tanısal kriterlerini belirleyen başvuru kaynağıdır. DSM-5’e göre, şizotipal kişilik bozukluğu için belirli tanı kriterleri bulunmaktadır.

Bu kriterlerden ilki, garip ve etkisiz inanç ya da düşünceleri içerir. Bu kişiler genellikle sihir, büyü, telepati veya fiziksel olayları kontrol etme gibi paranormal inançlara sahiptir. Ayrıca, sosyal ilişkilerde rahatsızlık verici bir davranış sergileyebilirler ve yakın ilişkilerden kaçınma eğilimindedirler. Diğer bir kriter ise bozulmuş düşünce süreçleridir. Şizotipal kişilik bozukluğu olan kişilerde düşünce ve konuşma tarzında anlamsızlık, çok düşünce akışı veya takıntılar görülebilir.

• Garip ve etkisiz inanç veya düşünceler
• Rahatsızlık verici sosyal ilişkiler
• Bozulmuş düşünce süreçleri